Znajomość wartości osmotycznej soku komórkowego

Znajomość wartości osmotycznej soku komórkowego ma pierwszorzędne znaczenie dla zrozumienia całokształtu gospodarki wodnej roślin. Rozporządzamy dwiema zasadniczymi metodami dla oznaczania wartości osmotycznej. Przy zachowaniu pewnych ostrożności można z niektórych części roślin otrzymać przez wyciśnięcie pod wysokim ciśnieniem dostatecznie czysty sok komórkowy i określić w nim stężenie substancji osmotycznych np. metodą krioskopową (przez oznaczenie punktu zamarzania). Można jednak zastosować w tym celu metodę plazmolityczną (de Vries 1883). Plazmolizę wywołują tylko takie roztwory, których stężenie jest wyższe (hypertoniczne) niż stężenie soku komórkowego. Roztwory o niższych stężeniach (hypotoniczne) nie działają plazmolizująco. Za pomocą szeregu prób wyszukuje się takie stężenie (stężenie graniczne roztworu), które wywołuje początkowe objawy plazmolizy w 50% komórek. Można przyjąć, że stężenie tzw. plazmolizy granicznej jest prawie i równa ze stężeniem soku komórkowego komórek pozbawionych turgoru, Jest to tzw. wartość osmotyczna przy plazmolizie granicznej (Og). Wartość osmotyczna soku komórkowego w warunkach normalnych (On) będzie naturalnie nieco niższa. Metoda plazmolityezna umożliwia pomiar wartości osmotycznej poszczególnych komórek, natomiast za pomocą metody krioskopowej można oznaczyć tylko wartość ,średnią dla większego zespołu komórek. Stwierdzono, że istnieją wielkie różnice w stężeniu substancji osmotycznie czynnych w soku komórkowym nie tylko pomiędzy poszczególnymi roślinami, lecz tak— że pomiędzy poszczególnymi organami i tkankami; wartość ta zmienia się nawet w tej samej komórce. Szczególne znaczenie ma fakt, że wartość ta może być regulowana zależnie od potrzeb rośliny. Substancjami osmotycznie czynnymi w komórce Są prawdopodobnie cukry, kwasy organiczne i ich sole, a u halofitów także sole nieorganiczne. [więcej w: pompy ciepła, pompa próżniowa, oczyszczalnie przydomowe ]