WZROST ORGANÓW A PODZIAŁ KOMÓRKI

Równocześnie następuje różnicowanie się błon, które zwiększają swą grubość przez wzrost apozycyjny. W błonach naczyń tworzą się zgrubienia w postaci pierścieni, spirali czy siatki, przebiegają procesy drewnienia — słowem wskutek różnicowania się komórki osiągają ostateczny kształt. Zdolność tworzenia lokalnych zgrubień na ścianach komórkowych uwidacznia raz jeszcze szczególną strukturę wewnętrzną protoplazmy, nie znaną nam dotychczas. Właściwości kształtotwórcze plazmy nadają specyficzny kształt nawet komórkom nie mającym błon celulozowych (Euglena). Siły kształtotwórcze plazmy ujawniają się nie tylko wówczas, gdy rośnie jedna komórka, lecz również podczas wzrostu zespołów komórek, organów czy organizmów. Współdziałają one z siłami wywieranymi na siebie przez sąsiadujące komórki. Przy kształtowaniu się specyficznych organów rośliny — liści, kwiatów czy pędów — biorą udział jeszcze inne czynniki. Tworzenie się wielokomórkowych tkanek i organów, charakterystycznych dla roślin wyższych, wiąże się z podziałem komórek, procesem pozostającym w ścisłej łączności ze wzrostem. Komórka bowiem nie może rosnąć nieograniczenie; wielkość jej jest ustalona gatunkowo w obrębie pewnych granic i szybko osiąga wartość maksymalną. Pewne komórki np. włókna łykowe lub rurki mleczne, mogą osiągnąć bardzo dużą długość. Pojedyncza nawet komórka może przybierać kształty niezwykle podobne do form spotykanych wśród roślin wyższych bez konieczności wytwarzania zespołów tkankowych. Przykładem może być duży, niezwykle zróżnicowany glon Caulerpa. Z reguły jednak roślina o wysokiej organizacji jest zbudowana z licznych, stosunkowo drobnych komórek, które składają się na twór nadrzędny, harmonijnie skoordynowany. Dlatego też gdy z zapłodnionej komórki jajowej powstaje organizm wielokomórkowy, równolegle z procesami wzrostu odbywać się muszą podziały komórek. [podobne: szamba betonowe, przydomowa oczyszczalnia ścieków, oczyszczalnia przydomowa ]