Proces tworzenia się wartości dodatkowej

Proces tworzenia się wartości dodatkowej Robotnik w procesie pracy zużywa środki produkcji – maszyny, narzędzia, surowce – i wytwarza gotowe produkty. Tworząc określone wartości użytkowe przenosi zatem do nowych produktów swojej pracy wartość uprzedmiotowioną środkach produkcji, które zostały zużyte. W procesie produkcji robotnik nie tylko przenosi na nowy produkt wartość zużytych środków produkcji, ale jednocześnie ,powiększa wartość towaru, dodaje do nakładu pracy przeniesionej, uprzedmiotowionej w środkach produkcji, nakład pracy żywej – tworzy nową wartość. Tworząc swą prącą nową wartość, nie tylko odtwarza wartość zużytej siły roboczej, ale tworzy też pewną nadwyżkę, którą przywłaszcza sobie kapitalista. Wytworzona przez robotnika nowa wartość jest bowiem większa od wartości siły roboczej. Nadwyżkę tę Marks nazwał wartością dodatkową. Wartość dodatkowa jest to nowa wartość wytwarzana przez pracę robotnika najemnego ponad wartość jego siły roboczej i przywłaszczana przez kapitalistę Wartość dodatkowa jest więc wynikiem nie opłaconej pracy robotnika. Kapitalista tylko dlatego kupuje siłę roboczą, że jest ona zdolna stworzyć więcej wartości niż wynosi jej wartość, którą musi opłacić. Oznacza to, że jeśli kapitalista. kupując siłę roboczą, zapłaci za nią zgodnie z wartością, to nie zapłaci bynajmniej sumy wartości wytworzonej przez robotnika, ale znacznie mniej. Przy bardziej wnikliwej analizie kapitalistycznego sposobu produkcji czas pracy robotnika można by podzielić teoretycznie na dwie części: niezbędny czas pracy i dodatkowy czas pracy, a pracę robotnika najemnego na pracę niezbędną i dodatkową. Czasem niezbędnym nazywamy ten czas pracy robotnika, w którym powstaje nowa wartość równoważąca. wartość siły roboczej. Praca tworząca tę wartość nazywa się pracą niezbędną. Czasem dodatkowym nazywamy zaś czas pracy, w którym powstaje nadwyżka ponad wartość siły roboczej, a więc wartość dodatkowa. [hasła pokrewne: , dawstwo szpiku, nerwica przełyku, nerw bloczkowy ]